Mười lăm hay mười năm? Từ nào đúng? Cách tiêu chuẩn để đọc số 5 là gì? Đây là những câu hỏi mà nhiều người thường gặp khi học tiếng Việt. Mặc dù trong cuộc sống hàng ngày tôi sử dụng những từ này khá nhiều nhưng có lẽ một số bạn không để ý đến vấn đề này. Trong bài viết này, Chánh Tươi Review sẽ giải đáp những câu hỏi này và cung cấp cho các bạn những kiến thức cần thiết để phát âm số 5 một cách chuẩn xác và tự tin nhất. Hãy cùng theo dõi nhé!
Mười lăm hay mười năm? Từ nào đúng?
Cả hai cách đọc này đều đúng về mặt kỹ thuật, nhưng chúng ta phải dựa vào cách sử dụng để phân biệt cách đọc đúng. Mười lăm là số 15, mười năm là số 10. Để phân biệt hai số này khi nói có một số cách như sau:
- Sử dụng số thứ tự hoặc từ đơn vị. Ví dụ, mười lăm có thể nói là thứ mười lăm, hoặc mười lăm điều, mười lăm người, v.v. Mười năm có thể nói là thứ mười, hoặc mười điều, mười người, v.v.
- Sử dụng các từ chỉ thời gian hoặc các từ chỉ khoảng cách. Ví dụ, mười lăm có thể được nói là một phút rưỡi hoặc một phần mười lăm hoặc một phần sáu. Mười năm có thể nói là một phút, một phần mười, hoặc một sáu mươi.
Mười năm hay mười lăm
Tuy nhiên, vẫn có trường hợp dùng “năm” để đặt tên cho một số, như ví dụ sau:
- 9,5: Chín phẩy năm
- 105: Một trăm lẻ năm
- 155: Một trăm năm mươi lăm.
Nếu viết là “một trăm năm mươi năm”, nó có thể dễ bị hiểu nhầm là “150 năm” hoặc “150 tuổi”. Chính vì thế mà ngày nay người ta thường viết “năm” để phân biệt với “năm”.
Trên thực tế, đây là hậu quả của việc nói ngọng các phụ âm đầu L và N ở một số địa phương và dần trở thành một biểu hiện phổ biến, thống nhất trong xã hội. Thậm chí có nơi còn gọi là “năm”, ví dụ 15 đọc là “mười lăm”, 25 là “ham năm mươi”. Theo sách giáo khoa mà mọi người học từ khi còn nhỏ, giáo viên thường dạy đọc và viết với số “năm” thay vì “năm”, điều này đã trở nên phổ biến trong cách chúng ta sử dụng ngôn ngữ.
Cách viết và đọc số 5 đúng trong toán học
Khi đếm số thứ tự, hãy sử dụng “năm” và “năm” ở những vị trí khác nhau. Quy tắc như sau:
- Chúng ta viết “năm” nếu chữ số hàng chục là một số từ 1 đến 9. Ví dụ: số 15 được đọc là “mười lăm”, số 25 được đọc là “hai mươi lăm” và số 35 được đọc là “ba mươi lăm” …
- Viết “năm” nếu chữ số hàng chục là 0 hoặc khi kết hợp với từ chỉ tên địa điểm thì sẽ có từ “mười”. Ví dụ: số 105 được đọc là “một trăm lẻ năm” và số 2455 được đọc là “hai nghìn bốn trăm năm mươi lăm”.
Quy tắc viết mười lăm hoặc mười năm
Viết đúng quy tắc
Trong loạt phim XXX:
- Nếu ở dạng 5XY: Ghi năm.
- Nếu có dạng X5Y: Ghi năm.
- Nếu nó ở dạng XY5: Ghi là 5 nếu Y > 0, ghi là năm nếu Y = 0.
Nghĩa là: Chữ 5 chỉ đọc đơn vị, tuy nhiên nếu có số 0 đứng trước thì đọc là năm hoặc năm lẻ, do đó phân biệt được với năm theo ngày, tháng, năm.
Ví dụ:
- 50, 500, 550 – năm không ở cùng đơn vị: năm mươi, năm trăm, năm trăm năm mươi..
- 15, 25, 155 – năm tính theo đơn vị: mười lăm, hai mươi lăm, một trăm năm mươi lăm..
- 105, 1005 – số 5 có số 0 ở phía trước: một trăm lẻ năm, một nghìn không năm..
- Ngoài ra, từ 25 đến 95 còn có thể đọc là: hai mươi lăm, chín mươi lăm… Tuy nhiên, đây là một cái tên không phổ biến và không được khuyến khích sử dụng.
Cách đọc số 5 trong toán học
Sau khi hiểu quy tắc đọc trong mười lăm hoặc mười năm, chúng ta hãy áp dụng nó với một số ví dụ sau nhé!
- 5: Năm
- 15: Mười lăm
- 25: Hai mươi lăm
- 50: Năm mươi
- 95: Chín mươi lăm hoặc chín mươi lăm
- 105: Một trăm lẻ năm
- 125: Một trăm hai mươi lăm
- 150: Một trăm năm mươi
- 155: Một trăm năm mươi lăm
- 555: Năm trăm năm mươi lăm
- 1005: Một nghìn lẻ năm
- 1025: Một nghìn hai mươi lăm
- 1125: Một nghìn một trăm hai mươi lăm
- 1500: Một nghìn năm trăm
Như vậy các bạn đã hiểu rõ hơn về cách đọc số 5 trong tiếng Việt. Đây là vấn đề thường gặp trong giao tiếp và viết lách. Bạn nên chú ý đến ngữ cảnh và mục đích của câu để chọn từ phù hợp. Đọc xong bài viết chắc chắn các bạn sẽ hiểu Mười lăm hay Mười năm và cách đọc chính xác nhất phải không?
Ý kiến bạn đọc (0)